De veelbesproken toespraak van de Britse premier David Cameron over Europa liet vele Canadezen koud. Extreme vrieskou was het gesprek van de week. En van het woord referendum rillen Canadezen heviger dan van Arctische gevoelstemperaturen.

Door Frank Kuin

Wat kunnen die Britten zich aanstellen, dachten velen in Canada deze week na het zien van televisiebeelden van premier David Cameron. Niet zeuren en klagen, maar stug doorbijten, zoals men in Canada gewend is – dat zou ze in het Verenigd Koninkrijk, het oude moederland, beter staan.

De Britse premier David Cameron verlaat Downing Street 10 in de sneeuw.

De Britse premier David Cameron verlaat Downing Street 10 in de sneeuw.

Nee, dit had niets te maken met de toespraak van Cameron over Europa. De premier was te zien bij het verlaten van zijn ambtswoning Downing Street 10. Natte sneeuw daalde neer, bij een graad of twee vorst. Bloody cold vonden ze dat in Londen. Geestig, want het overgrote deel van Canada was in de ijzige greep van een koudegolf, met de hele week lang maxima – ja, maxima – van -20 en uitschieters tot -40 in steden als Winnipeg.

De Europaspeech van Cameron, die aan de overkant van de Atlantische Oceaan toch al werd overschaduwd door de inauguratie van president Obama, liet vele Canadezen dan ook koud. Het extreme weer was met gemak het gesprek van de week, mede dankzij de ongelukkig getimede publicatie van een onderzoek naar ,,dramatische stijgingen in temperaturen’’ en de gevolgen ervan voor de gezondheid.

Canada mag zichzelf graag zien als een vriendelijker, socialer, Europeser land dan de Verenigde Staten, en dat komt deels door het vaak meedogenloze klimaat. Iedereen kan in dit land op welk moment ook stranden in ijzige omstandigheden, en moeten aankloppen bij een vreemdeling. Dat historische feit ligt volgens sommigen aan de basis van een sterkere nadruk op collectivisme en een sociaal vangnet in Canada.

Extreme vrieskou in Canada, hier de temperaturen in Montreal.

Extreme vrieskou in Canada, hier de temperaturen in Montreal.

Ondanks die Europese oriëntatie ziet men Europees nieuws echter vaak door een Britse bril, zeker in Engelstalig Canada. Nieuws over het continent wordt veelal verslagen door correspondenten in Londen. Een flinke dosis Euroscepsis is Canadezen dan ook niet vreemd. Met rollende ogen is de afgelopen jaren bezien hoe Europese leiders babystapjes zetten om te komen tot een oplossing van de eurocrisis.

Maar net als je zou denken dat de positie van Cameron tegenover de EU sympathie zou wekken onder Canadezen, gebruikte hij een woord waarvan het land heviger rilt dan van een Arctische rukwind: referendum. Dat is in Canada synoniem met het separatisme in de overwegend Franstalige provincie Québec, waar twee maal (in 1980 en 1995) een volksraadpleging werd gehouden over onafhankelijkheid.

Omdat de bevolking van Québec beide keren de verkeerde keuze maakte wat de separatisten betreft, hoopt de regerende Parti Québécois het nog eens over te doen. Canadezen hebben een term voor die aanpak van blijven proberen tot het juiste antwoord is bereikt: ‘neverendum’. Op de meest fanatieke separatisten na zit geen mens op een referendum te wachten.

,,Schotland heeft de ervaringen van Québec gevolgd’’

De premier van Québec, Pauline Marois, is deze week in Europa. Komende dinsdag brengt ze een bezoek aan Schotland, om met haar ambtsgenoot Alex Salmond van de Scottish National Party te praten over ervaringen op de weg naar onafhankelijkheid. De SNP wil in het najaar van 2014 in Schotland een referendum houden over afscheiding van het Verenigd Koninkrijk – en Québec geldt er als een voorbeeld.

,,Ik zal me natuurlijk niet mengen in hun politiek of beslissingen’’, zei Marois voor haar vertrek. ,,Maar ze hebben de ervaringen van Québec gevolgd, dus Salmond zal zeker wel wat vragen voor me hebben.’’ Het is de eerste keer dat leiders van de twee partijen elkaar ontmoeten terwijl ze beiden aan de macht zijn.

Niet dat er veel aanleiding is tot ongerustheid. Volgens opiniepeilingen in Schotland is steun voor onafhankelijkheid er beperkt. In Québec ontbreekt het zelfs aan steun voor een referendum, met alle gekibbel van dien. Referenda moeten ze in Groot-Brittannië maar houden – bonne chance ermee. Hier lijdt men liever extreme kou.

Wandelaars in Montreal trotseren de kou voor uitzicht op de stad vanaf het Parc du Mont-Royal.

Wandelaars in Montreal trotseren de kou voor uitzicht op de stad vanaf het Parc du Mont-Royal.

Tagged with:
 

One Response to Vrieskou en referenda

  1. […] staat de ‘nationale kwestie’ op een laag pitje. De PQ wil dolgraag een nieuwe kans, maar kiezers deinzen terug voor de sociale onrust en economische stagnatie die met een referendum gepaard […]

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *