Kateri Tekakwitha is eerste heilige van inheemse bevolking Noord-Amerika

Voor het eerst in de geschiedenis is een lid van de indianenbevolking van Noord-Amerika heilig verklaard door de katholieke kerk. Kateri Tekakwitha was een kleine, jonge vrouw van de Mohawk-bevolking die meer dan 300 jaar geleden leefde. Volgens haar bewonderaars bezat ze bijzondere krachten.

Door Frank Kuin

Montreal. Honderden leden van de Mohawk-bevolking en andere inheemse groepen trekken langzaam voorbij aan een graftombe in een katholieke kerk van Kahnawake, een indianenreservaat bij de Canadese stad Montreal. Ze knielen en bidden in stilte bij het graf van een kleine Indiaanse vrouw die meer dan 300 jaar geleden leefde en niet ouder werd dan 24. Haar naam staat op de tombe: Kateri Tekakwitha.

,,Iedereen is trots op haar’’, zegt Audrey Diabo, een inwoonster van Kahnawake die met haar oudere moeder naar de kerk is gekomen. ,,Al van kinds af aan horen we altijd over Kateri. Ze was een Mohawk en we bidden tot haar.’’

Aanleiding voor de viering is dat Kateri Tekakwitha heilig is verklaard door Paus Benedictus XVI tijdens een ceremonie in het Vaticaan – de eerste keer in de geschiedenis dat die eer is toegekend aan een lid van de Noord-Amerikaanse indianenbevolking. Honderden Mohawks uit Kahnawake en vertegenwoordigers van andere inheemse groepen waren aanwezig bij de ceremonie op het Sint Pietersplein.

Inwoners van het reservaat Kahnawake bidden bij de graftombe van Kateri Tekakwitha.

De eerste heiligverklaring van een ‘Native American’ past bij pogingen van de katholieke kerk om banden met inheemse bevolkingsgroepen te verbeteren. Die relaties zijn in de vorige eeuw ernstig beschadigd door omstreden initiatieven als kostscholen, waar inheemse kinderen soms lichamelijk en seksueel werden misbruikt. Belijding van het katholieke geloof is al decennialang tanende onder inheemse groepen.

Beeld van Kateri Tekakwitha

Kateri bezat volgens haar bewonderaars het vermogen wonderen te verrichten. In 2006 zou ze een inheems kind van de westkust hebben genezen van een dodelijke ziekte – de aanleiding voor haar heiligverklaring na een campagne die begon aan het einde van de negentiende eeuw. Onder Mohawks staat Kateri echter al eeuwenlang model voor kracht, vrede en toewijding.

,,Dit betekent veel voor Kahnawake, maar is ook een geweldige dag voor alle inheemse volken van Noord-Amerika’’, zegt Lloyd Phillips, een leider van het reservaat. ,,Kateri vertegenwoordigt eenheid en hoop voor onze gemeenschap, niet alleen voor katholieken maar voor iedereen.’’

Kateri, die ook bekendstaat als ‘Lily van de Mohawks’ werd in 1656 geboren in wat nu de staat New York is, in een gebied waar Nederlandse, Engelse en Franse kolonisten om streden. Toen ze vier jaar oud was, verloor ze haar beide ouders aan pokken. Kateri overleefde de ziekte, maar hield er littekens op haar gezicht aan over, en gedeeltelijke blindheid. Haar naam betekent ‘zij die tegen dingen aanloopt’.

De kerk van St. Francis Xavier in Kahnawake, waar de graftombe van Kateri staat.

Wegens haar toewijding aan het katholieke geloof, dat onder sommigen op verzet stuitte, werd ze door de Jezuïeten naar Kahnawake gestuurd. Daar overleed ze na een kort leven waarin ze met lichamelijke kastijding haar geloof belijdde. Zo liep ze met blote voeten op sneeuw en ijs. Na haar dood verdwenen volgens ooggetuigen de littekens van haar gezicht – de eerste aanwijzing van haar bijzondere vermogens.

In Kahnawake is Kateri alomvertegenwoordigd: onder meer een school, kliniek, gemeenschapshal en zelfs een eiland in de rivier zijn naar haar genoemd. Sommige leden van de gemeenschap hebben zich decennialang ingezet voor de heiligverklaring – een proces dat een stap dichterbij kwam toen Kateri in 1981 zalig werd verklaard door de toenmalige paus Johannes Paulus II.

,,Iedereen hier weet wie Kateri is respecteert haar’’, zegt Joe Delaronde, een woordvoerder van de gemeenschap. ,,Ze was iemand met bijzonder sterk geloof, ze droeg haar leven volledig op aan God. Anderen zijn daardoor geïnspireerd. Ze was op haar eigen, stille manier een leider voor onze gemeenschap.’’

Graf van Kateri Tekakwitha, de eerste heilige van de inheemse bevolking van Noord-Amerika.