Gupta’s willen van spaarlampenbedrijf een multinational maken

Ze komen uit India. Ze keerden er zelfs weer naar terug. Maar nu staat de familie Gupta met één been in Noord-Amerika en met het andere in Azië. Het zit hun bedrijf mee. De spaarlamp is in de mode. Greenlite aast op een deel van een ontluikende miljardenmarkt.

Door Frank Kuin

Montreal. Op de groene verpakking staat het motto van Greenlite: ‘save the earth, and a few bucks too’ — red de aarde, en bespaar nog geld ook. Nina Gupta laat de bezoeker de spaarlampen zien die het familiebedrijf, Greenlite Lighting Corporation, verkoopt in Noord-Amerika: witte glazen buisjes in spiraalvorm, op normale gloeilampfittingen.

Spaarlamp van Greenlite

Dertig miljoen spaarlampen verkochten zij vorig jaar, vertelt Nina op het hoofdkantoor van Greenlite, in een buitenwijk van de Canadese stad Montreal. Dit jaar belooft de verkoop lager uit te vallen, „maar dat heeft meer te maken met de economie dan met de lichtsector”, zegt ze. „Wanneer de economie aantrekt, zal deze markt explosief groeien, want vroeg of laat moet iedereen zijn gloeilampen vervangen. En iedereen gaat over van ouderwetse gloeilampen op spaarlampen.”

De Gupta’s doen in milieuvriendelijke licht- en energievoorziening. Vader B.K. Gupta (73), een immigrant uit India, is de grondlegger van het bedrijf. Dochter Nina (50) is president en eigenaar van de Noord-Amerikaanse tak, die zich toelegt op de distributie van spaarlampen. Zoon Paul (49) staat aan het hoofd van een nieuwe fabriek in de Indiase hoofdstad New Delhi, waar de familie haar aanbod verbreedt naar zonnepanelen onder de naam IndoSolar.

Vader Gupta, die in zijn jonge jaren actief was van textiel tot fietsen, ziet in de ‘groene’ industrie een kans om zijn familiebedrijf te laten uitgroeien tot een multinational. „Het concept is goed”, zegt hij. „Iedereen heeft licht nodig en er is oneindige behoefte aan zonne-energie in de wereld. Wij zijn zeer gedreven om dit idee zo ver te brengen als we kunnen.”

Voor de familie Gupta is haar streven om wereldwijd zaken te doen niet alleen een bedrijfsstrategie, maar ook een levensstijl. Zes maanden van het jaar, wanneer het in Montreal te koud is, wonen vader en moeder Gupta in hun plaats van herkomst, New Delhi, nabij het gezin van hun zoon. En zes maanden van het jaar, wanneer het in Delhi te heet is, wonen ze in hun geadopteerde vaderland, Canada, nabij hun dochter en haar gezin. Ondanks de grote afstanden „gaat er geen dag voorbij dat we niet met elkaar praten”, zegt Nina. „Met bellen en skypen is dat makkelijk genoeg.”

De groei van het bedrijf is volgens haar „in alle opzichten een familie-inspanning. De familie loopt over in het bedrijf, het bedrijf loopt over in de familie.” Zaken waren vroeger al het gesprek aan de eettafel, herinnert ze zich, eerst in India, later in Montreal, waar het immigrantengezin zich eind jaren zestig vestigde. „Als kleine kinderen leerden we al om faxen te versturen en hoorden we over zakelijke beslissingen.”

Om de banden met India te behouden, repatrieerde het gezin naar New Delhi, waar vader Gupta een fabriek begon voor gloeilampen voor autolichten. Hij bouwde een klantennetwerk op onder automakers, totdat de concurrentie hem te zwaar werd. Hij ging op zoek naar andere producten om zijn aanbod te diversifiëren. Zijn intuïtie zei hem dat zuinige verlichting belangrijk zou worden. Hij koos voor spaarlampen.

Nina Gupta op kantoor bij Greenlite in Montreal.

„We besloten om CFL’s (compact fluorescent lightbulbs) te gaan maken, hoewel er nog nauwelijks een markt voor was”, vertelt Nina, die zelf de voorkeur gaf aan Montreal en zich daar na haar jeugd permanent vestigde. „Onze ambitie is niet om in een marktsegment actief te zijn waar je alleen kunt concurreren op prijs; we wilden een product maken met toekomst, waarbij innovatie komt kijken. Bij spaarlampen was er nog niet veel concurrentie, dus we konden ons merk opbouwen. Weinig mensen hadden de visie dat spaarlampen de norm zouden worden, maar nu is dat zo.”

Inmiddels streven veel landen naar verplichte afschaffing van de gloeilamp, een inefficiënte lichtbron, omdat ongeveer 90 procent van de energie wordt verspild aan een bijproduct: warmte. Canada zal, net als de Europese Unie, de verkoop van ouderwetse gloeilampen vanaf 2012 verbieden; in de VS hebben staten verschillende streefdata. Greenlite, dat de productie van spaarlampen tegenwoordig uitbesteedt aan producenten in China, aast op een deel van die ontluikende miljardenmarkt.

De missie van Nina om de producten van Greenlite in Noord-Amerika aan de man te brengen is haar toebedeeld door haar vader. Hij twijfelde er nooit aan dat hij zijn dochter een belangrijke zakelijke rol wilde geven en maakte daarbij gebruik van het feit dat Nina in Canada wilde blijven. „We besloten om haar de verkoopkant te laten doen voor de VS en Canada”, zegt hij. „Ik heb tegen haar gezegd: dat is beter dan thuis zitten en voor het huis zorgen. Elke vrouw die daartoe in staat is, kan beter meedraaien in de wereld en financieel onafhankelijk zijn.”

Nina prijst haar vader voor die „ontraditionele” houding. „In zijn omgeving in India was het gebruikelijk dat meisjes van begin twintig trouwden en dan zag je ze niet meer onder de arbeidende bevolking. Tegenwoordig gaan meer dochters naar de universiteit, maar mijn vader was 25 jaar geleden al vrij radicaal door te zeggen: ‘mijn dochter heeft hersens, ze gaat aan het werk.’ En hij wilde niet dat ik voor iemand anders werkte, maar voor de familie.”

„Wanneer de economie aantrekt, zal deze markt explosief groeien”

Nina beschouwt haar vader als haar mentor. „Hij heeft me zo’n beetje alles geleerd wat ik weet over ondernemen”, zegt ze. „Hij heeft ons een ethische code bijgebracht, eerlijkheid en openheid zijn belangrijk. En we zijn grootgebracht met een duidelijke hiërarchie, we rapporteren aan onze vader. Mijn broer en ik weten heel duidelijk wat er van ons wordt verwacht. Toch heeft hij ons ruimte gegeven om te groeien en onze eigen zaken te beheren.”

Voor vader Gupta was de familie de drijfveer in zijn leven als ondernemer, zegt hij. Daarom zijn de kinderen nu de eigenaren van het bedrijf. „Dat was mijn plan en mijn mandaat, ik heb het niet voor mezelf gedaan. Mijn doel was dat ze voor hun eigen zaken kunnen zorgen en onafhankelijk kunnen opereren, dan kunnen ze uiteindelijk hetzelfde doen voor hún kinderen. Mijn zoon Paul heeft een nog jonge zoon die de kant in India later zal overnemen, en Nina’s zoon de kant in Noord-Amerika. Dat is mijn langetermijnplan.”

De kinderen van Nina, een dochter van 21 en een zoon van 18, doen klusjes voor het bedrijf en kunnen op beurzen vertellen over spaarlampen. „Zij zijn ermee opgegroeid en we hebben hen goed onderwezen”, zegt ze. Ze ziet echter grote verschillen tussen haar eigen generatie en die van haar kinderen. „De jonge generatie is erg slim en onafhankelijk. Ze zitten niet te wachten op veel begeleiding.”

Aan opvolging en overdracht van het bedrijf is Nina nog niet toe; ze hoedt zich voor het vaak voorkomende verschijnsel bij familiebedrijven dat de eerste generatie het bedrijf opbouwt, de tweede het handhaaft en de derde het verliest, zegt ze. Ze is blij dat haar familie de gevaren heeft weten te omzeilen die ze ziet bij andere familiebedrijven. „Je ziet vaak ruzies”, zegt ze. „Wij zijn een hecht team, we varen blind op elkaar en laten elkaar nooit in de steek. Dat is vrij zeldzaam.”

Voor dit moment concentreert Nina zich op het kortetermijndoel: inspringen op de verwachte vraag naar spaarlampen. „We weten zeker dat de grote golf eraan komt”, betoogt ze. „Wij hebben jarenlange ervaring in het segment. We moeten zorgen dat we in een zo krachtig mogelijke positie zijn wanneer het zover is.”