Geweerschoten galmen door het Canadese parlement

Een Canadese militair is gisteren doodgeschoten bij het nationale oorlogsmonument in Ottawa. De schutter drong vervolgens het parlement binnen. Het was de tweede aanslag in Canada binnen drie dagen. Veel Canadezen vinden het onwennig om in een adem genoemd te worden met terrorisme. „Dit is abnormaal.”

Door Frank Kuin

Ottawa. De omgeving van het parlement in het centrum van de Canadese hoofdstad Ottawa was gisteravond laat nog afgezet met linten en politieauto’s, uren nadat een schutter het vuur had geopend bij het nationale oorlogsmonument en in het federale parlement. Daarbij werd een reservist gedood en kwam ook de dader om.

Het was de tweede aanslag in drie dagen op Canadese militairen door binnenlandse daders, mogelijk met jihadistische motieven. Eerder deze week werd een militair doodgereden door een geradicaliseerde moslim.

Berichtgeving over de aanval in de Canadese hoofdstad Ottawa op CNN.

De twee aanslagen in korte tijd hebben een schok teweeggebracht in Canada, dat zichzelf over het algemeen minder vatbaar acht voor gewelddadige aanslagen dan de Verenigde Staten. De regering kondigde gisteravond aan binnenlandse terroristen harder aan te pakken, nadat de dodelijke aanval het centrum van Ottawa de hele dag lamlegde.

De reeks schietpartijen in de hoofdstad kostte gisteren het leven aan korporaal Nathan Cirillo, een 24-jarige reservist die op wacht stond bij het oorlogsmonument. De 32-jarige schutter, de Canadees Michael Abdul Zehaf-Bibeau, drong vervolgens het nabijgelegen parlement binnen met een jachtgeweer. Tientallen schoten werden gelost in de galmende wandelgangen van het parlementsgebouw, voordat Zehaf-Bibeau werd doodgeschoten. Drie andere mensen raakten gewond.

De politie, die het gebied rond het parlement tot laat in de avond afsloot, heeft nog geen mededelingen gedaan over de motieven van de dader. De politie zocht urenlang naar een vermeende tweede schutter, maar die leek er uiteindelijk niet te zijn geweest. Hoewel het dreigingsniveau voor terrorisme in Canada vorige week werd verhoogd van ‘onwaarschijnlijk’ tot ‘mogelijk’, verklaarde de politie geen concrete aanwijzingen te hebben gehad voor de aanslag.

De Canadese premier Harper, die op het moment van de aanval in het parlement aanwezig was, legde tijdens een nationale televisietoespraak snel een link met de Canadese betrokkenheid bij de militaire operatie tegen Islamitische Staat (IS) onder leiding van de Verenigde Staten. Canada draagt gevechts- en verkenningsvliegtuigen en ongeveer 600 militairen bij aan de missie. Ook noemde Harper de „verachtelijke” aanslag in één adem met een aanval op twee Canadese militairen door een „door IS geïnspireerde terrorist” in de provincie Quebec, afgelopen maandag.

„Canada is niet immuun voor terreuraanslagen die we elders in de wereld zien”

Bij die aanslag, waarbij een geradicaliseerde inwoner van Quebec met een auto inreed op twee Canadese militairen in de plaats Saint-Jean-sur-Richelieu, kwam de 53-jarige officier Patrice Vincent om het leven. Een andere soldaat raakte licht gewond. De dader, de 25-jarige Martin Couture-Rouleau, kwam na een achtervolging door de politie om bij een vuurgevecht.

„De evenementen van deze week vormen een grimmige herinnering dat Canada niet immuun is voor het soort terreuraanslagen die we elders in de wereld zien”, zei Harper. „Maar we laten ons niet intimideren. Dit versterkt juist onze vastberadenheid om de dreiging vast te stellen en te bestrijden om Canada veilig te houden bij ons thuis, en om met onze bondgenoten samen te werken bij de strijd tegen terreurorganisaties die zich schuldig maken aan wreedheden in andere landen.”

Er zijn geen aanwijzingen dat de daders van de twee aanslagen elkaar kenden, maar ze vertonen overeenkomsten. De dader van de eerste aanslag bekeerde zich tot islam, en hing op sociale media de jihad aan, op Facebook onder de naam Ahmad Rouleau en op Twitter als Abu Ibrahim AlCanadi. Hij zou van plan zijn geweest om naar het Midden-Oosten te gaan, maar zijn paspoort was hem onlangs afgenomen omdat hij was aangemerkt als een „reiziger met hoog risico”.

„We  moeten voorzichtig zijn om burgervrijheden te verminderen”

De dader van de tweede aanslag, Zehaf-Bibeau, een geboren Canadees met een Libische vader, had een strafblad met kleine vergrijpen, zoals drugsbezit in Montreal en Vancouver. Hij had zich volgens vrienden verdiept in de islam. Volgens het Canadese dagblad The Globe and Mail was hij belet om naar het buitenland te reizen, mogelijk door afname van zijn paspoort. Canadese inlichtingendiensten houden naar verluidt zeker 90 individuen in de gaten wegens jihadistische sympathieën.

Verwacht wordt dat veiligheidsmaatregelen en bevoegdheden van autoriteiten om verdachten in de gaten te houden naar aanleiding van de aanslagen zullen worden versterkt. Canadese militairen hebben opdracht gekregen hun uniform niet te dragen in hun vrije tijd.

Politie en afzettingen rond het nationale oorlogsmonument in de Canadese hoofdstad Ottawa.

In het centrum van Ottawa, een ontspannen regeringscentrum dat normaal gesproken wordt gekenmerkt door een kleinstedelijke sfeer, was gisteravond nog veel politie op de been. „Dit is abnormaal voor Ottawa”, zei Andrew Davis, die met zijn collega’s de hele dag binnen moest blijven op de twaalfde verdieping van een kantoorgebouw in het centrum. „Ottawa is over het algemeen heel veilig, zoiets als dit heb ik hier nog nooit meegemaakt.”

Bewoonster Laura Allardyce, die in het centrum werkt, hoopt dat het informele karakter gehandhaafd van haar stad zal blijven. „We hebben zoveel burgervrijheden in Canada, we moeten voorzichtig zijn om die te verminderen wegens een incident als dit”, aldus Allardyce. „Ik ben opgegroeid met Canadese waarden, en het is onwennig dat Canada nu deel uitmaakt van een gesprek over binnenlands terrorisme.”

Het Canadese parlement in Ottawa, waar gisteren een schutter binnendrong.