Fairfax gelooft nog wel in BlackBerry

De Canadese investeringsmaatschappij Fairfax wil BlackBerry overnemen. Fairfax is van plan om de noodlijdende smartphoneproducent van de beurs halen, zodat het bedrijf zich zonder druk van aandeelhouders kan concentreren op een manier om te blijven bestaan.

Door Frank Kuin

Montreal. Eindelijk is er een koper voor BlackBerry. De noodlijdende Canadese smartphoneproducent is gisteren akkoord gegaan met een overnamebod ter waarde van 4,7 miljard dollar (3,5 miljard euro) van een consortium onder leiding van Fairfax Financial Holdings, een investeringsmaatschappij in Toronto die wordt bestuurd door Prem Watsa, bijgenaamd de ‘Warren Buffett van het noorden’.

Het bod van Fairfax, dat neerkomt op 9 dollar per aandeel, vormt een allerlaatste reddingspoging voor BlackBerry, de voormalige leider op de wereldmarkt voor smartphones, die zijn koppositie de afgelopen jaren heeft verkwanseld. Fairfax wil BlackBerry van de beurs halen, zodat het bedrijf zich zonder druk van aandeelhouders kan concentreren op een manier om te blijven bestaan als een kleine speler voor zakelijke klanten.

Het bod van 4,7 miljard is een fractie van de voormalige marktwaarde van Research in Motion (RIM), zoals de Canadese technologiegigant tot dit jaar heette: slechts 6 procent van de piekwaarde uit 2008. Het huidige bestuur wilde het bedrijf niet voor zo’n lage prijs verkopen, maar stond met de rug tegen de muur, nadat het vorige week catastrofale cijfers onthulde over het laatste kwartaal. Ondanks jaren van geruchten over mogelijke kopers als Microsoft, heeft zich nooit een koper gemeld voor het Canadese sterbedrijf.

BlackBerry Z10 toestel.

BlackBerry meldde vrijdag een verlies van bijna 1 miljard dollar, voornamelijk wegens de afschrijving van nieuwe toestellen, die dit jaar niet zijn aangeslagen bij consumenten. Ook schrapt het bedrijf nog eens 4.500 banen om kosten te besparen, ongeveer 40 procent van het personeelsbestand. Het bedrijf verkocht het afgelopen kwartaal 2,3 miljoen toestellen. Ter vergelijking: Apple verkocht het afgelopen weekeinde 9 miljoen exemplaren van zijn nieuwste modellen, de iPhone 5S en 5C.

BlackBerry, dat schuldenvrij is en een kasreserve heeft van 2,6 miljard, verliest geld in zo’n hoog tempo dat het zijn neerwaartse spiraal zonder succesvolle toestellen niet meer kan doorbreken. Behalve van de iPhone heeft het last van toestellen met het besturingssysteem Android van Google, zoals de Samsung Galaxy. Het wereldwijde aandeel van BlackBerry is de afgelopen jaren geslonken tot 2 à 3 procent.

Watsa, een voormalige bestuurder bij BlackBerry, wil een einde maken aan het bloeden. Zijn bedrijf heeft al 10 procent van de smartphoneproducent in handen en wil met enkele onbekende partners een strategie aanpassen voor de langere termijn, mede om zijn eigen investering te redden. Hoewel er geen mededelingen zijn gedaan over veranderingen, ziet hij BlackBerry mogelijk doorgaan als softwarebedrijf dat dataverkeer regelt voor bedrijven, zonder telefoons voor de consumenten.

Het is echter niet duidelijk wie de partners zijn. Volgens ingewijden gaat het voornamelijk om Canadese, financiële spelers die BlackBerry willen stabiliseren, niet om een ander techbedrijf, ofwel een ‘strategische partner’. Het is ook nog niet zeker of de financiering rond komt. Fairfax krijgt zes weken de tijd om de boeken van BlackBerry nader te bestuderen – al is het niet waarschijnlijk dat daarbij geheimen boven water komen waar Watsa als bestuurder nog niet van op de hoogte was.

„Wij geloven dat deze transactie een opwindend nieuw hoofdstuk zal openen voor BlackBerry, zijn klanten, telecompartners en werknemers”, aldus Watsa in een verklaring. De Canadese investeerder, van Indiase geboorte, heeft naam gemaakt met zijn juiste inschatting van de risico’s op de Amerikaanse huizenmarkt; Fairfax verdiende in de financiële crisis 2 miljard dollar. Hij heeft ook geïnvesteerd in missers, zoals papierbedrijf AbitibiBowater.

„Wij geloven dat deze transactie een opwindend nieuw hoofdstuk zal openen voor BlackBerry”

Andere bedrijven krijgen zes weken de tijd om met een tegenbod te komen. Gebeurt dat niet, dan moet de transactie op 4 november worden gesloten. Als het plan mislukt, kan BlackBerry mogelijk in delen worden verkocht; een van de belangrijkste activa van het bedrijf is zijn portefeuille van patenten. Nortel, een andere voormalige Canadese hoogvlieger in de technologiesector, is na een roemloos einde verkocht om zijn octrooien.

Het overnameplan was gisteren groot nieuws in Canada – maar werd zonder veel emotie behandeld. Buiten de thuisbasis van het bedrijf in de plaats Waterloo zijn de dagen dat BlackBerry gold als de technologische trots van het land al voorbij; vrij algemeen leeft het beeld dat het bedrijf, evenals Nortel, de bal heeft laten vallen – jammer maar helaas. Ook op de Canadese markt voor smartphones voeren Samsung en Apple de boventoon.