Winter hoort bij Canada op dezelfde manier dat de strijd tegen het water essentieel is voor Nederland. Geen winterverschijnsel is uitzonderlijk in het ‘Grote Witte Noorden’. ,,Cold out, eh?’’ is een gevleugelde uitspraak van Newfoundland in het oosten tot British Columbia aan de westkust. Een winterbeschouwing vanuit Montreal.

Door Frank Kuin

MONTREAL. Kraakhelder is de lucht boven Montreal, gezien vanaf Mont-Royal, de berg bij het centrum waaraan de stad zijn naam dankt. Stadsbewoners trotseren de ijskoude wind om, gehuld in parka’s (grote dikke winterjassen met capuchons), te kijken naar het uitzicht over het winterlandschap: de kantoorgebouwen van het centrum, die stoom uitstoten voor verwarming, de kille Saint-Lawrencerivier, de weidse, witte vlakten en besneeuwde heuvels aan de horizon. Het is groots en guur. Winter in Canada, bijgenaamd ‘het Grote Witte Noorden.’

Wandelaars bij het uitzicht op Montreal vanaf de berg bij het centrum.

Toch is het druk op de berg. Mensen profiteren van de heldere decemberdag om aan wintersporten te doen. Er wordt gelanglauft op het flinke pak sneeuw dat deze maand al is gevallen. De stappen van wandelaars kraken op de aangekoekte, gladde witte massa. Sommigen wagen zich van de hoofdpaden op moderne sneeuwschoenen – stalen onderbindsels die voorkomen dat je tot je knieën, of dijen, in onbetreden sneeuw zakt. Verderop bij het Lac aux castors wordt geschaatst. En kinderen sjezen op sleeën en banden joelend van een helling.

Strenge winters horen bij Canadese steden als Montreal, en winterpret is een manier om daar het beste van te maken. Want of je het nu leuk vindt of niet, één ding is zeker: elk jaar van begin december tot eind maart gaat de stad, die ’s zomers zo bruisend en warm is, onverbiddelijk de diepvries in. Tenzij je naar het zuiden vlucht, is er geen ontkomen aan: je krijgt vroeg of laat een poolwind in je gezicht die je adem stokt, je ogen doet tranen je neusgaten bevriest. Je krijgt binnen een etmaal een halve meter sneeuw op je stoep gedumpt, en op je auto. En net als je dat enigszins hebt geruimd, komt er nog eens een halve meter bovenop. Gegarandeerd.

Kom daar maar eens uit.

Geen winterverschijnsel is hier uitzonderlijk. Van strenge winterkou van min tien à min vijftien kijkt geen mens op. Gevoelstemperaturen van min 20 tot min 25 in de wind komen ook elke winter voor. Zware sneeuwval ligt voor de meeste Canadezen volledig in de lijn der verwachting; op winterstormen waarbij 30, 40, 50 centimeter sneeuw valt kun je bijna overal in het land wachten. IJzel, stuifsneeuw, gure wind – het hoort er elk jaar weer bij.

En Canadezen mogen daar graag over klagen. ,,Cold out, eh?’’ is een gevleugelde uitspraak van Newfoundland in het oosten tot British Columbia aan de westkust. De ontberingen bij het ruimen van de voortuin, de frustratie over een auto zonder winterbanden die maar niet wil loskomen uit een sneeuwbank: iedereen kan erover meepraten.

Maar let goed op, en je merkt dat er iets speels zit in dat soort klachten. Want stiekem zijn Canadezen maar wat trots op hun vermogen om de harde winterklappen te doorstaan. Canada zou Canada niet zijn zonder dat koppige uithoudingsvermogen. In een enorm uitgestrekt land met een zeer diverse bevolking, dat soms lijdt aan een gebrek aan cohesie, is er tenminste één ding dat zo goed als iedereen bindt: de winter, die je bestookt met ijs en sneeuw en onmenselijke gevoelstemperaturen. Het is de gemeenschappelijke tegenstander die saamhorigheid schept.

Toch  ontregelt de winter het Canadese leven eigenlijk niet vaak op een ernstige manier. Want Canadezen zijn op de winter voorbereid, ertegen bewapend zelfs. Van dikke jassen, mutsen en stevige laarzen tot zwaar geschut om het land begaanbaar te houden: sneeuwschuivers voor wegen en stoepen, gigantische sneeuwslurpers die opgehoopte sneeuw uit de straten zuigen en in vrachtwagens spuiten om het af te voeren naar sneeuwdumps, strooiers die vette zoutkorrels rondsmijten – het is hard, grof en smerig, maar het werkt:

In Montreal komt het sneeuwruimleger al tijdens een zware sneeuwbui in actie, en ook na een hele dag van vette vlokken uit de lucht stuwt het verkeer van de avondspits zich stug door de stad. Langzamer, maar zeker. Treinen en bussen rijden door, en het moet raar lopen voordat een school of kantoor wordt gesloten of een evenement wordt afgezegd.

Ook dat is winter in Montreal. Eigenlijk is het krankzinnig: welk redelijk mens wil die koude douche elk jaar vrijwillig ondergaan, in de wetenschap dat er alternatieven zijn, als Florida? Een blik vanaf Mont-Royal biedt het antwoord: winter hoort bij dit land, op dezelfde manier dat de strijd tegen het water essentieel is voor Nederland. Dit land is winter, zoals de zanger Gilles Vigneault het formuleerde in de jaren zestig, in een onofficieel volkslied van Franstalig Québec: ‘Mon pays, ce n’est pas un pays, c’est l’hiver’.

This post is also available in: Engels

Tagged with:
 

7 Responses to Elk jaar vier maanden de diepvries in

  1. […] geldt voor bijna heel Canada. Voor de meeste mensen in het ‘Grote Witte Noorden’, waar men gewend is strenge winters koppig te verduren, moet de winter nog beginnen. Grote steden als Toronto en Montreal hebben het zonder witte Kerst […]

  2. […] te worden aangelegd. Ook kunnen de stations makkelijk worden verplaatst en uitgebreid. En in de wintermaanden, wanneer de straten van Montreal vol liggen met sneeuw en er niet te fietsen valt, wordt het hele […]

  3. […] een van de mildste steden van Canada. Barre sneeuwstormen die Calgary, Toronto, Montreal en Halifax ’s winters steevast teisteren zijn hier zeldzaam. De huidige winter is bovendien een van de mildste die de stad ooit heeft […]

  4. […] wordt gekenmerkt door een multiculturele samenleving. De grootste gemene delers in Canada zijn het strenge winterklimaat en respect voor culturele verschillen. Verder wordt de Canadese identiteit in belangrijke mate […]

  5. […] week ongeveer twee meter sneeuw gevallen. Zelfs sneeuwruimploegen en de politie in Canada, waar men gewend is om stug door te rijden tijdens sneeuwstormen, werden overvallen door het noodweer. ,,Ik woon hier al 35 jaar, maar zo erg als dit heb ik het nog […]

  6. […] vlag wapperde in een ijskoude wind, tegen een kraakheldere lucht bij vriestemperaturen van ongeveer -20 graden Celcius, ter herinnering aan de Nederlandse vlag die 70 jaar geleden werd […]

  7. […] vorst. Bloody cold vonden ze dat in Londen. Geestig, want het overgrote deel van Canada was in de ijzige greep van een koudegolf, met de hele week lang maxima – ja, maxima – van -20 en uitschieters tot -40 […]

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *