Nederlandse immigranten staan in Canada van oudsher bekend als harde werkers die hun best doen om te integreren. Toch blijft de band met Nederland voor velen bestaan. “Wij zijn hier goed geïntegreerd, maar als ik naar mezelf kijk, ben ik ook een Nederlander gebleven.”

Door Frank Kuin

MONTREAL. Al 42 jaar zijn Gauke en Ineke de Jonge weg uit Nederland. Sinds 1965 wonen ze bij de Canadese stad Montreal. Hun twee zoons werden in Canada geboren, evenals hun kleinkinderen, voor wie Engels de eerste taal is. Het echtpaar De Jonge is geëmigreerd en “vercanadeesd,” en zal nooit definitief terugkeren naar Nederland, zegt hij. “Onze familie is hier, onze vrienden en onze kennissen.”

Toch heeft de familie De Jonge een sterke band met Nederland. Voor de deur van hun huis staat een paar klompen. Binnen hangen geborduurde afbeeldingen van Nederlandse kerktorens aan de muur; achter op de barbecue heeft De Jonge een grote plaat voor poffertjes. Koffie wordt geschonken in mokken met ‘aap-noot-mies’.

Het echtpaar De Jonge blijft bovendien uitstekend op de hoogte van wat er in Nederland gebeurt. Vroeger ging dat met af en toe een blad of een krant, of via kennissen. Tegenwoordig gaat het nog veel eenvoudiger, met internet en satelliettelevisie. Met gemak noemt De Jonge Nederlandse politici op, van Balkenende tot Marijnissen tot Wilders. “En dan had je die vrouw van immigratie, een voormalige gevangenisdirecteur,’’ zegt hij. Zij: “Verdonk!”

De Jonge zou dan ook goed presteren in Stop de Tijd, de nieuwe emigrantenquiz van BVN, de publieke tv-zender voor Nederlandstaligen in het buitenland. Daarin worden Nederlandse emigranten die al tenminste 25 jaar geleden zijn vertrokken, getoetst op Nederlandse feiten en gebeurtenissen in de afgelopen decennia. Ook wordt hen gevraagd een inschatting te maken van de moderne Nederlandse samenleving.

Ineke en Gauke de Jonge tijdens een receptie in Montreal ter gelegenheid van Koninginnedag.

“Ik ben enorm geïnteresseerd in Nederland,” zegt De Jonge, die nog geregeld op bezoek gaat. Zijn beeld van het land is in de afgelopen 42 jaar geleidelijk veranderd. “Ik vind Nederland een rijk, welvarend land waar mensen het heel goed hebben. Mensen zijn er niet hypocriet, ze durven problemen aan te pakken.” Ineke de Jonge: ,,Ik sta elke keer weer versteld van hoe iedere vierkante meter van het land positief gebruikt wordt, en hoe geweldig mooi het kan zijn.”

Er is ook kritiek. “Mensen zijn agressief,” vindt zij. “De manier waarop met elkaar gepraat wordt gaat achteruit, daar heb ik wel eens moeite mee.” Gauke de Jonge: “Nederlanders zijn erg beangstigd over immigratie, dat gaat hier in Canada op een prettigere manier.”

Canada is sinds de Tweede Wereldoorlog een van de voornaamste bestemmingen voor Nederlandse emigranten. Volgens cijfers van de Wereldomroep telt Canada 358.000 Nederlanders op een bevolking van 32 miljoen – meer dan welk ander land ook (Australië is nummer twee met 230.000). Nederlandse immigranten staan in Canada van oudsher bekend als harde werkers die hun best doen om te integreren. Ze houden vaak in mindere mate dan andere bevolkingsgroepen sterk vast aan de eigen gemeenschap en de eigen taal.

Elaine Herfst is daar een voorbeeld van. Zij emigreerde in 1957 als 17-jarig meisje met haar ouders en broers en zussen naar westelijk Canada. Ze woont nu in Chilliwack, een dorp in het bergachtige British Columbia. Ze spreekt het liefst Engels. Hoewel ze de emigratie omschrijft als aanvankelijk een “traumatische” ervaring, zou ze nooit meer terug willen naar Nederland.

“Nederland is onherkenbaar veranderd”

“Nederland is onherkenbaar veranderd,” zegt ze over een bezoek aan het moederland enkele jaren geleden, de eerste keer dat ze terugging. “Ik ben ervan afgegroeid, want wij zijn al vijftig jaar in Canada. Ik heb niet veel Nederlands meer in me. Hoewel ik wel onderwijs heb gehad in Nederland. Ik ontken mijn achtergrond niet.”

Toch blijft ook Herfst vrij goed op de hoogte van wat er in Nederland gebeurt. Zo houdt ze het Koninklijk Huis nauwgezet bij – ze informeert naar het derde kind van Willem-Alexander en Máxima – en is ze onder de indruk van de deltawerken. Over de naam van de premier moet Herfst even nadenken. “Iets met hout, of planken.” Maar haar land is Canada, zegt Herfst. ,,Mijn dochter is volkomen Canadees, en mijn kleinkinderen spreken geen woord Nederlands.’’

Gauke de Jonge voelt sterke verwantschap met zowel Canada als Nederland. “Wij zijn hier goed geïntegreerd, maar als ik naar mezelf kijk, ben ik ook een Nederlander gebleven.” De Jonge, die jaren geleden zijn Nederlanderschap verloor toen hij een Canadees paspoort kreeg, heeft de recente discussie over dubbele nationaliteit in Nederland gevolgd. Die vindt hij krampachtig. “Wat in je hart zit kunnen ze niet weghalen.”

This post is also available in: Engels

Tagged with:
 

One Response to Nederlandse emigranten houden band met Holland

  1. […] de oorlog trok een groot aantal Nederlandse emigranten naar Canada. Tegenwoordig zijn er meer dan 1 miljoen Canadezen van Nederlandse afkomst, op een […]

Laat een reactie achter bij Nederlandse vlag bij parlement Canada voor Prinses Margriet | Standplaats Canada Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *