Bij verkiezingen vandaag in het Canadese Québec is veel aandacht voor een kleine, populistisch partij die zich opwerpt voor de waarden van de gewone man. „We moeten hardop zeggen wat onze gemeenschappelijke waarden zijn.”

Door Frank Kuin

Lac-Mégantic. Gedreven spreekt Mario Dumont, kandidaat bij de verkiezingen in de overwegend Franstalige Canadese provincie Québec, een groepje kiezers toe in Lac-Mégantic, een plattelandsdorp ten oosten van de stad Montreal. De toehoorders verdringen zich in de eenvoudige eetzaal van een cabane à sucre, een rustieke eetgelegenheid waar elk voorjaar traditioneel ham en ander varkensvlees worden geserveerd, gedrenkt in vers gewonnen, mierzoete stroop.

lac-megantic map„De regering kent de realiteit van de middenklasse niet”, betoogt Dumont, leider van de populistische Action démocratique du Québec (ADQ). De ADQ, al jarenlang een splinterpartij, heeft het afgelopen half jaar veel aanhang gewonnen door op te komen voor traditionele waarden die volgens sommigen onder druk staan in de multiculturele samenleving. „De regio’s van Québec voelen zich verwaarloosd”, aldus Dumont. „De normen van gewone families worden niet serieus genomen.”

Dumont en zijn ADQ staan volgens opiniepeilingen op het punt de politieke orde van Québec te doorbreken bij verkiezingen die vandaag worden gehouden. Sinds begin jaren zeventig gaat het in de politiek van Québec tussen de separatistische Parti Québécois (PQ), die streeft naar afscheiding van Canada, en de federalistische Liberalen, die Québec binnen Canada willen houden. De Liberalen versloegen vier jaar geleden de PQ na twee regeertermijnen, maar de campagne van premier Jean Charest voor een tweede ambtstermijn is vastgelopen op onvrede over zijn prestaties.

Kiezers lopen ook niet warm voor een nieuw onafhankelijkheidsavontuur met de stuurloze PQ . Deze partij heeft een jonge, onervaren leider, André Boisclair, een openlijke homoseksueel die heeft erkend cocaïne te hebben gebruikt. „De PQ en de Liberalen hebben alleen belangstelling voor grote bedrijven en grote steden,’’ zegt Carol Vallée, een kiezer in Lac-Mégantic. Vallée stemde voorheen PQ, maar zoekt zijn heil nu bij de ADQ . „Dumont staat dichter bij de mensen”, zegt hij.

Mario Dumont, leider van de Action démocratique du Québec

Mario Dumont, leider van de Action démocratique du Québec

En in plaats van de eeuwige controverse over de plaats van Québec in Canada wordt het politieke debat in de provincie sinds kort bepaald door de plaats van religieuze minderheden. Hierin staat de zogeheten ‘redelijke tegemoetkoming’ (accommodement raisonnable) aan religieuze minderheden ter discussie. Dumont heeft juist in dit debat zijn draai gevonden.

Het debat kwam op gang na enkele incidenten in het multicultureel Montreal. Onlangs trok het wereldwijd aandacht toen Hérouxville, een plaatsje zonder immigranten, een gedragscode opstelde voor nieuwkomers waarin onder meer stond dat vrouwen er niet worden gestenigd.

En het debat woedt voort; vorige week draaide het om de vraag of moslimvrouwen met een niqab, een sluier die alleen de ogen vrijlaat, deze moeten afdoen bij het stembureau (kiezers in Québec moeten zich identificeren voordat ze hun stembiljet krijgen). Eerst werd gezegd dat dat niet hoefde; na forse maatschappelijke kritiek moet het nu toch wel. Zo is er bijna wekelijks een nieuw vraagstuk.

„We moeten hardop zeggen wat onze waarden zijn”

Dumont, een 36-jarige family man, heeft zich opgeworpen als voorvechter van de waarden van de gewone man. Deze zijn, in zijn ogen, verwaarloosd door de zakenvriendelijke Liberalen en de stedelijke, intellectuele separatisten. „We moeten het onverdedigbare niet tolereren”, aldus Dumont, die de gedragscode van Hérouxville steunde. „We moeten hardop zeggen wat onze gemeenschappelijke waarden zijn in Québec, en dat ze er zullen blijven.” Een opmars in de peilingen volgde.

In stedelijk Canada wordt Dumont met wantrouwen bejegend; het dagblad The Globe and Mail betichtte hem van opportunisme. Maar, zo zegt Daniel Salée, politicoloog aan de universiteit Concordia in Montreal, „buiten de grote stad bestaat belangstelling voor de ADQ onder mensen die niet zo zeker zijn dat wat er in Montreal gebeurt op het gebied van culturele diversiteit zo’n goed idee is. Er heerst een gevoel dat er waarden worden erkend die ons eigen cultuurgoed bedreigen. Stedelingen lachen om die gevoelens, maar dat kan een misrekening zijn.”

Hoewel de ADQ naar verwachting niet als grootste uit de bus komt, ziet het ernaar uit dat een doorbraak van Dumont ten koste gaat van de Liberalen en de PQ . Dit zou beide partijen van een parlementaire meerderheid afhouden, wat zou leiden tot een minderheidsregering. Gérard Fluet, een kiezer in Lac-Mégantic, is daar klaar voor. „Dumont is geen draaikont”, zegt hij. „Hij is voor duidelijke regels. Hij staat dicht bij werkende mensen. Ik stem op hem omdat hij de beste is.”

One Response to Kiezers Québec zien waarden bedreigd

  1. […] die doet denken aan de Nederlandse LPF. Hij begon een opmars in de opiniepeilingen door in te spelen op ongerustheid over de vermeende bedreiging van traditionele waarden in de multiculturele samenleving. Québec is […]

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *