Een conflict over een 12-jarige Sikh die zijn kirpan, een ceremoniële dolk, meeneemt naar school toont de scherpe kanten van de multiculturele samenleving in Canada. Ouders van andere leerlingen maakten bezwaar, maar van de rechter moet het mogen.

Door Frank Kuin

MONTRÉAL. Een Canadese basisschool mag het een 12-jarige Sikh leerling niet verbieden een zogenoemde kirpan, een ceremoniële dolk, mee naar school te nemen. De jongen moet worden toegestaan de kirpan te dragen, mits de dolk in een botte houten huls wordt gehouden die op zijn beurt in een dichtgenaaide buidel zit.

Dat heeft een rechter in de Canadese provincie Québec bepaald na een vijf maanden durende controverse die de scherpe kanten van multiculturele meegaandheid in Canada aftastte. De regel van de openbare school nabij Montréal dat er op school geen wapens worden geduld, kwam daarbij in botsing met de religieuze vrijheid van Sikhs om te allen tijde een kirpan te dragen. Dat gebruik is een van de belangrijkste uitdrukkingen van het Sikh-geloof.

Gurbaj Singh Multani met kirpan

Het conflict begon nadat de jongen, Gurbaj Singh Multani, zijn kirpan per ongeluk liet vallen op het schoolplein. Hoewel ongeveer 10 procent van de kinderen op de school Sikh is, was het schoolbestuur er niet van op de hoogte dat gelovige Sikhs een dolk onder hun kleding dragen. Gurbaj mocht na het incident, waarbij de kirpan niet als wapen werd gebruikt, niet meer met zijn dolk naar school.

De Sikhs beriepen zich op ,,het recht op onderwijs zonder discriminatie.” Een woordvoerder van de familie van Gurbaj wees erop dat de kirpan geen wapen is. Als onderbouwing werd aangevoerd dat in Canada geen enkel geval bekend is waarbij de dolk als steekwapen is gebruikt.

Niettemin had de directeur van de school bedenkingen. ,,We respecteren alle religieuze symbolen,” verklaarde Danielle Descoteaux. ,,Waar de school moeite mee heeft, is dat dit symbool gevaar kan opleveren voor de veiligheid van andere kinderen.” Advocaten van het schoolbestuur stelden dat veiligheid op school voorop staat. Niet voor niets is een beleid van zero-tolerance op wapenbezit in de klas van kracht, meenden zij.

Dergelijke argumenten werden door de Sikhs verworpen als afgeleidde van het echte probleem: intolerantie jegens minderheden. ,,Het streven om de religieuze en culturele gebruiken van iemand te veranderen om hem geschikter te maken voor de bredere samenleving, is de essentie van onverdraagzaamheid,” aldus de Sikhs.

Bezorgde ouders zeiden echter dat hun bezwaar niets met racisme heeft te maken. ,,Zou je iemand accepteren met een vuurwapen, ook al is het verzegeld?” vroeg Réal Nadeau, vader van een elfjarige jongen en een negenjarig meisje. ,,Een mes is een mes, en ik wil niet dat mijn kinderen naar een school gaan waar mensen de gelegenheid hebben ze letsel toe te brengen.”

Anderen toonden zich verbolgen dat van de lokale gemeenschap een grotere inschikkelijkheid wordt verwacht dan van nieuwkomers. Gurbajs familie immigreerde zes jaar geleden naar Canada.

,,Godsdienst is voor in de kerk, het hoort niet thuis op school.”

Canada is over het algemeen trots op zijn traditie van verdraagzaamheid. Van nieuwkomers wordt een minimum aan aanpassing vereist. In tegenstelling tot de Amerikaanse ‘smeltkroes’ is Canada in beginsel een ‘mozaïek’, waaraan alle culturen onverwaterd een bijdrage kunnen leveren. Een gevierd voorbeeld is dat Sikhs bij de Canadese politie, de Mounties, twaalf jaar geleden het recht verwierven een tulband te dragen in plaats van een politiepet.

Niettemin kostte het beide zijden in het conflict over de kirpan moeite om tot een compromis te komen. Suggesties dat Gurbaj een kirpan van plastic mee naar school zou nemen, of een mini-kirpan aan een halsketting, vonden geen genade bij de Sikh-gemeenschap. Een tegenvoorstel om de dolk in een metalen huls te plaatsen, stelde het schoolbestuur en de ouders weer niet gerust.

Het oordeel van de rechter bekrachtigde een schikking die uiteindelijk toch werd bereikt. Niet iedereen kan zich echter vinden in het compromis. ,,Je kunt geen verschillende regels hebben voor verschillende leerlingen,” reageerde Sylvie Blais, lid van de schoolcommissie. ,,Ik heb niets tegen Sikhs, maar godsdienst is voor in de kerk. Het hoort niet thuis op school.”

Tegen de uitspraak kan nog in beroep worden gegaan.

3 Responses to Dolk test Canadese coulance

  1. […] vorig jaar. Daarin werd bepaald dat een jonge Sikh in Montreal niet kon worden verboden een zogeheten kirpan (een ceremoniële dolk) mee naar school te nemen – ondanks een verbod op wapenbezit op school. Het Hof bepaalde dat de kirpan, een religieus […]

  2. […] minderheden in Québec, dat sterk hecht aan de scheiding van kerk en staat. Mag een jonge Sikh een ceremoniële dolk mee naar school nemen ondanks een verbod op wapenbezit? Moeten verzoeken om gebedsruimtes op het werk worden ingewilligd? […]

  3. […] kwesties die veel publiciteit trokken, zoals het oordeel van het Canadese Hooggerechtshof dat een sikh leerling een kirpan, een ceremoniële dolk, mee naar school mag nemen – ondanks een verbod op wapenbezit op scholen. Die uitspraak zat velen in Québec […]

Laat een reactie achter bij Telefoonlijn Québec adviseert over multiculturele dilemma's | Standplaats Canada Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *