Een dikke streep scheidt Stanstead van Derby Line

De ingang van de bibliotheek van Stanstead en Derby Line is in de Verenigde Staten, de boeken staan in Canada. In grensgemeenschappen als deze wordt de verscherping van grenscontroles aan de ‘langste onverdedigde grens ter wereld’ met lede ogen aangezien.

Door Frank Kuin

STANSTEAD/DERBY LINE. Een witte lijn loopt over het asfalt om de scheiding aan te geven tussen de dorpen Stanstead in de Canadese provincie Québec en Derby Line in de Amerikaanse staat Vermont. Aan de ene kant staat ‘U.S.A.’, aan de andere ‘Canada’. Je kunt er overheen lopen — maar eigenlijk mag dat niet.

Evenals een aantal andere plaatsen langs de duizenden kilometers lange grens tussen de VS en Canada liggen Stanstead en Derby Line aan elkaar vast. Een weg met de toepasselijke naam Canusa Street ligt zelfs precies op de grens, met huizen aan de ene kant in Canada en aan de andere in de VS.

Grenslijn tussen Canada en de Verenigde Staten, kijkend richting Stanstead, Quebec.

Enkele straten, zoals Lee Street, lopen van het ene land over in het andere. Je mag er tegenwoordig niet meer doorrijden. De witte lijn geeft de scheiding aan, en er staan borden dat je je moet melden bij een van de douaneposten. Aan Amerikaanse zijde gaat regelmatig een patrouillewagen voorbij.

In grensgemeenschappen als deze wordt de verscherping van douanecontroles aan de grens tussen de twee landen sinds 11 september 2001 met lede ogen aangezien. Controles aan de grens tussen de Verenigde Staten en Canada, die traditioneel bekend staat als de ‘langste onverdedigde grens ter wereld’, zijn sinds de terreuraanslagen aanmerkelijk strenger geworden.

___ ______________________________________________________________

___ Fotoserie: Grensgemeenschap Stanstead / Derby Line

___ ______________________________________________________________

Er wordt gesproken over een hek om de straten af te zetten, vertelt Raymond Yates, burgemeester van Stanstead, gelaten. Het enige wat hij kan doen is zich ervoor inspannen dat die stremming niet te ontsierend wordt, zegt hij. ,,Vroeger kwamen er meer Amerikanen bij ons, nu zien we ze beduidend minder,’’ zegt Yates. Hij wijst erop dat de twee dorpen gewend zijn te delen, van hun gezamenlijke watervoorziening tot een ijshockeycompetitie. ,,Het heeft onze relaties met onze buren geschaad.’’

Michel Cloutier, een ober bij een restaurant aan de Canadese kant van de lijn, is minder diplomatiek over de strengere controles. ,,Het is stom,’’ zegt hij. De Amerikaanse douanebeambten ,,doen alles strikt volgens het boekje. Mensen komen de grens niet meer over omdat ze de moeite niet willen nemen. Ik werk hier vier jaar en het verkeer wordt almaar minder.’’ Statistieken bevestigen dat het grensverkeer de afgelopen maanden is gedaald.

De vlaggen van de VS en Canada staan aan weerszijden van de grens in de bibliotheek van Stanstead / Derby Line.

Een oude bibliotheek van Stanstead en Derby Line staat op de grens, met de voordeur in de VS en de boeken in Canada. Een lijn loopt over de vloer in de leeszaal, met vlaggen aan weerszijden – een symbool van de verwantschap tussen de twee landen.

Bezoekers uit Stanstead mogen nog naar de ingang komen om boeken te halen, zegt bibliothecaresse Kathy Prue, een Canadese van geboorte die in Vermont woont. Maar als ze de straat willen oversteken, dan moeten ze zich tegenwoordig eerst melden bij een douanepost verderop.

,,Sinds 11 september is het allemaal veel strenger geworden,’’ zegt ze. ,,Toen dit pand begin vorige eeuw werd gebouwd, bestond de grens bijna niet. Nu zijn we aparte gemeenschappen geworden, in aparte landen.’’