Canada is trots op zijn zorgstelsel, maar telt veel te weinig artsen. Geïmmigreerde medici willen dolgraag aan de slag, maar hun diploma’s worden niet erkend. „Ik had niet verwacht dat het zo moeilijk zou zijn”, zegt een werkloze kinderarts uit Pakistan.

Door Frank Kuin

Summerside. Dokter Alfredo Campos heeft zijn handen vol aan zijn positie als keel-, neus- en oorarts in Summerside, een stadje van 15.000 inwoners in de Canadese oostkustprovincie Prince Edward Island. Sinds vorig jaar werkt de jonge medicus, een immigrant uit Colombia, bij het Summerside Medical Centre, een moderne kliniek in een winkelcentrum aan de rand van de kustplaats. Hij behandelt 30 tot 35 patiënten per dag, uit een wijde omgeving, voor allerlei kwalen „boven de stropdas”, zegt hij – variërend van verstopte oren tot keelkanker.

Alfredo Campos

Alfredo Campos

Canadese kelen, neuzen en oren mankeren vaker wat dan Colombiaanse, stelt Campos vast. Winters zijn koud en droog en er wordt hard gestookt, zegt hij, terwijl in de zomer het „kunstmatige weer” van airconditioners Canadese holten parten speelt. „Je ziet hier meer allergieën en oorontstekingen, en vormen van keelontsteking die ik nooit eerder had gezien.”

Bovenop die klachten mopperen Canadezen echter het hardst over hun stelsel van universele gezondheidszorg, weet Campos. Dat stelsel wordt vaak aangehaald als een trots onderscheid tussen Canada en de Verenigde Staten, waar tientallen miljoenen mensen onverzekerd zijn voor ziektekosten.

Ten noorden van de grens hebben alle inwoners recht op een zogeheten health card van de overheid, waarmee je te allen tijde bij arts of ziekenhuis terecht kunt, zonder ooit een rekening te zien. De credit card komt er nooit aan te pas; sterker nog, het is verboden om voor behandeling te betalen – dat is de essentie van gelijke toegang. „Het stelsel is gebaseerd op sociale rechtvaardigheid,” zegt Campos gedreven.

In de praktijk kraakt het utopische stelsel in zijn voegen. Wachttijden zijn lang, en verouderde ziekenhuizen zijn zo vol dat patiënten op de gang liggen. En kom maar eens om een dokter. Eén op de vijf inwoners van Canada heeft geen huisarts, zo bleek onlangs uit een nationaal onderzoek. Ook deze schrijver niet.

Mankeer je iets, op dan naar een aanloopkliniek. Met een goed boek, want dat wordt urenlang rondhangen in een volle wachtkamer, in de hoop een onbekende dokter te zien. Een invalster in een minirok, op hoge hakken en met een Oost-Europees accent staat nog in de herinnering. Doeltreffend schreef ze een recept uit voor antibiotica voor een oorontsteking. Volgende patiënt!

Volgens de Canadian Medical Association heeft Canada een dokterstekort van 26.000 artsen, „aanmerkelijk hoger dan het gemiddelde in andere ontwikkelde landen.”

„If you need a doctor, call a cab!”

Dat tekort is des te schrijnender omdat Canada over duizenden geïmmigreerde doktoren beschikt die niet mogen werken omdat hun buitenlandse diploma’s niet worden erkend. Na aankomst wacht hen een jarenlang proces van herscholing, examens en, als ze geluk hebben, werkervaring. Velen hebben daar geen tijd en geld voor, en komen terecht in ongeschoolde baantjes als pizzabezorger of taxichauffeur. If you need a doctor, call a cab, is een gevleugelde spreuk (‘als je een dokter nodig hebt, bel dan een taxi!’).

Health card van de provincie Prince Edward Island

Health card van de provincie Prince Edward Island

Neem Naghma Zaidi, een kinderarts uit Lahore, Pakistan. In 1999 arriveerde ze met haar man in Canada, medisch diploma van Sind University op zak. Geen dag heeft ze sindsdien gewerkt als arts, vertelt ze bij het centrum voor nieuwkomers in Charlottetown, Prince Edward Island, waar geïmmigreerde medici sinds kort terecht kunnen voor begeleiding. Wel werkte ze in een doe-het-zelfzaak, en bij de fastfoodketen Wendy’s om haar gezin met drie kinderen te onderhouden terwijl haar man zich vestigde als chemicus. Hij heeft nu een goedbetaalde baan, en Zaidi wil opnieuw proberen bevoegd te worden als arts.

„Ik had niet verwacht dat het zo moeilijk zou zijn,” zegt ze na afloop van een workshop met een paar net gearriveerde medici uit Iran en China. „Ik heb een diploma in medicijnen dat wordt erkend door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), met een specialisering van drie jaar in pediatrie. Maar in Canada moet je opnieuw beginnen met basisanatomie. Ik zou dolgraag in een ziekenhuis aan de slag willen, maar ik heb de laatste tien jaar niet op mijn gebied gewerkt, dus ik weet niet eens of mijn ervaring uit Pakistan telt.”

Het leven in Canada bevalt Zaidi op zichzelf goed, zegt ze – ook al heeft ook zij geen huisarts. „Ik heb het telefoonboek er eens bij gepakt en heb alle artsen in de regio opgebeld. Niemand had plek.” Ze vindt het dan ook deprimerend dat ze niet op haar vakgebied aan de slag kan. „Als ze zo’n tekort aan dokters hebben, waarom geven ze dan niet meer kansen aan buitenlandse artsen?”

„Geïmmigreerde arts moet in Canada opnieuw beginnen met basisanatomie”

De meeste provincies nemen inderdaad maatregelen om vraag en aanbod van artsen beter op elkaar af te stemmen. In landelijk Prince Edward Island, dat toch al artsen verliest aan grote steden, is een project gestart om ‘Internationally Educated Health Professionals’ aan de slag te helpen. „We werven geen artsen in andere landen, want daar zijn ze ook nodig, maar proberen te werken met artsen die hier eenmaal zijn,” zegt projectleidster Melanie Bailey.

Summerside mag zich gelukkig prijzen met zijn getalenteerde keel-, neus- en oorarts uit Colombia. Dokter Campos, die in 2000 met zijn vrouw immigreerde vanuit Bogota, heeft jarenlang moeten studeren en stage lopen om in Canada te mogen werken. Sinds vorig jaar is hij daartoe bevoegd. „Het is erg moeilijk en je moet er hard voor werken, maar het is niet onmogelijk.”

Tagged with:
 

One Response to Dokter nodig in Canada? Bel een taxi

  1. […] zijn, ondanks gemor over wachttijden, juist trots op hun universele zorgstelsel, dat minder geld kost dan het Amerikaanse: ruim 11 […]

Geef een reactie

Your email address will not be published. Required fields are marked *