Aanstormend jong talent Sidney Crosby moet ijshockey redden

Het grote ijshockeytalent Sidney Crosby (18) moet de redder van de NHL worden. Met een knipoog naar ijshockeylegende Wayne Gretzky, ‘The Great One’, wordt Sidney Crosby ‘The Next One’ genoemd. De getalenteerde Canadees, spelend voor het Amerikaanse Pittsburgh Penguins, moet het Noord-Amerikaanse ijshockey na een desastreus seizoen een stimulans geven.

Door Frank Kuin

TORONTO. Sidney Crosby is gewend aan vrieskou, ijs en sneeuw. Hij groeide op aan de oostkust van Canada, het Grote Witte Noorden, en speelt al van kinds af aan de nationale sport, ijshockey. Met zijn vader ging hij als kleine jongen mee naar de ijsbaan in Halifax, waar de temperatuur laag wordt gehouden voor goede ijscondities. Toch kan het niet makkelijk voor hem zijn om het hoofd koel te houden nu een nieuw seizoen van de National Hockey League (NHL), de Noord-Amerikaanse profcompetitie, op het punt staat te beginnen.

Sidney Crosby

Crosby heeft een zware last op zijn schouders. Woensdag speelt hij zijn eerste wedstrijd in de NHL. Hij is in dienst getreden van de Pittsburgh Penguins, een ploeg in de Amerikaanse staat Pennsylvania die is afgedaald naar de lagere regionen van de dertig profteams (24 in de VS, zes in Canada). Met behulp van Crosby, een veelbelovend jong talent, hopen de Penguins op een herleving van de gloriedagen van de jaren negentig, toen een andere Canadese sterspeler, Mario Lemieux, het team tweemaal naar de Stanley Cup (het kampioenschap) leidde.

Geen geringe opgave voor een 18-jarige jongen uit Cole Harbour, een dorp in de oost-Canadese provincie Nova Scotia. Maar daarmee houden de verwachtingen voor de felbegeerde jonge ijshockeyspeler nog niet op. Crosby wordt verondersteld om niet alleen de Penguins, maar de hele liga uit een dal te halen. IJshockey, dat van de grote Amerikaanse sporten – American football, Nascar autoraces, honkbal en basketbal – het minst bekeken wordt in de VS, is hard toe aan een imagoverbetering. En de aanstormende ster Crosby is gebombardeerd tot het nieuwe gezicht van de sport, nog voordat hij ook maar een puck heeft geraakt in een competitiewedstrijd.

In Canada en de VS wordt Crosby, vorig jaar topscorer in de Canadese juniorencompetitie, aangeprezen als de redder van de NHL. Aan dit natuurtalent de taak om het accent terug te brengen op vaardigheden, beweeglijkheid en doelpunten, in plaats van de vele overtredingen en vechtpartijen die de sport de afgelopen tien jaar kenmerkten. Aan deze tiener met zijn charismatische lach en bescheiden manieren de taak om Amerikanen weer te interesseren voor een sport die het hele vorige seizoen heeft stilgelegen wegens een slepend arbeidsconflict. Aan Crosby, kortom, de taak om ijshockey te verkopen.

,,Vooral in Canada ligt Crosby heel goed, want Canadezen houden van sterren zonder kapsones”

,,Crosby arriveert op een moment dat hockey een duw in de rug nodig heeft”, zegt Eric Duhatschek, ijshockeycommentator bij het Canadese dagblad The Globe and Mail. ,,Hij is de beste nieuwe speler in een generatie, hij is bijzonder goed. Hij heeft een oog voor het spel, kan een aantal bewegingen vooruit kijken, net als een goede schaakspeler. En hij is jong, ziet er goed uit en heeft een onbevangen persoonlijkheid. Vooral in Canada valt dat heel goed, want Canadezen houden erg van sterren zonder kapsones.”

Als het aan de ijshockeybonzen ligt gaat Crosby nu voor ijshockey doen wat Michael Jordan deed voor basketbal in de jaren tachtig. Die sport zat toen in de problemen. Jordan bracht charisma en dynamiek met zich mee en werd de dominante speler van zijn generatie. Ook wist hij met zijn aansprekende persoonlijkheid belangstelling voor basketbal op te wekken bij een breder publiek dan verstokte fans alleen. Daar is ijshockey nu ook aan toe.

De NHL wil woensdag met een schone lei beginnen na een desastreus vorig seizoen, toen de hele competitie werd afgelast wegens een geschil tussen eigenaren en spelers over geld. De economische verhoudingen van de NHL waren scheefgegroeid, zo erkent iedereen: de spelers streken een steeds groter aandeel op van de krimpende inkomsten van ijshockey, de enige grote professionele sport in de VS zonder vast televisiecontract. Onstuimige uitbreiding van de liga met ploegen in het diepe zuiden van de VS, waar ijshockey geen deel uitmaakt van de cultuur zoals in het noorden en in Canada, leidde niet tot een doorbraak van de sport buiten de traditionele markten.

Een Canadese ijshockeysupporter draagt een trui met de naam van Sidney Crosby.

Deze zomer werd een nieuwe arbeidsovereenkomst gesloten, waarbij de spelers inbonden: ze gingen akkoord met een salarisplafond. Vanaf nu kunnen ze gezamenlijk hooguit 54 procent verdienen van de totale inkomsten van de competitie (dat aandeel was opgelopen tot 75 procent). Tevens werden regels herzien om de sport aantrekkelijker te maken voor toeschouwers. Zo moet inkrimping van de beschermingsmaterialen van keepers meer doelpunten opleveren en gaat men harder optreden tegen tackles, elleboogstoten en andere overtredingen die de sport in toenemende mate zijn gaan kenmerken.

De vraag is nu of het verloren seizoen de NHL toeschouwers heeft gekost. In noordelijke steden als Toronto, Montreal, New York en Detroit staan supporters te dringen om de arena’s weer in te kunnen, maar het valt te bezien of het publiek in Nashville, Tennessee, of Phoenix, Arizona, dat toch al niet zo warm liep voor ijshockey, ook terug zal keren. ,,Als ze daar maar vijf- tot zesduizend mensen per wedstrijd weten te trekken zou dat slecht nieuws zijn”, zegt Jim Boone van de NHL Fan Association in Ottawa.

Een aansprekende sterspeler zoals Wayne Gretzky, bijgenaamd The Great One, valt bij de terugkeer van de NHL dan ook goed te gebruiken. Kan Crosby die rol vervullen? Hij wordt al The Next One genoemd, en een loterij om te bepalen welk team als eerste de kans kreeg om hem (en andere nieuwe spelers) te contracteren, stond deze zomer bekend als de ‘Crosby Show’. Sportkledingmaker Reebok bood Crosby een sponsorcontract aan ter waarde van miljoenen dollars, naar verluidt het hoogste bedrag ooit voor een ijshockeyer. En Gretzky zelf, inmiddels eigenaar en trainer van de Phoenix Coyotes, zei onlangs dat Crosby in een positie is om zijn records te breken.

Vanwaar deze superlatieven? Crosby was vorig jaar de sensatie van de Canadese juniorencompetitie, waar hij speelde voor de overigens onbekende Océanic in het afgelegen Rimouski, Québec. Hij scoorde er gemiddeld een doelpunt per wedstrijd. ,,Er is niets wat hij niet kan”, zegt Duhatschek. ,,Alle dingen die Gretzky goed kon, doet hij ook goed. Hij schiet de puck bovengemiddeld en hij schaatst bovengemiddeld. Hoewel er anderen zijn die harder kunnen schaatsen of sterker zijn, heeft Crosby een goed totaalpakket. Plus een ongrijpbaar hockeygevoel. Hij ziet dingen aankomen, neemt de juiste beslissingen.” Crosby heeft eigenlijk maar een handicap: met zijn 1 meter 80 en 88 kilo is hij minder groot en zwaar dan de gemiddelde ijshockeyer.

Crosby doet zijn best om, ondanks alle aandacht, met beide schaatsen op het ijs te blijven staan

Bovendien maakte Crosby indruk met zijn persoonlijke vaardigheden. Zo stond hij erop de media in Rimouski, een van de meest Franstalige plaatsen in Québec, te woord te staan in zijn beginners Frans. Bij het plaatselijke publiek kon hij niet stuk. ,,Om je als zestienjarige in een milieu te begeven waar je de taal niet spreekt, is niet makkelijk”, zegt commentator Duhatschek. ,,Zijn pogingen om te leren, doen vermoeden dat hij menselijke kwaliteiten heeft die hem van pas zullen komen. Hij is goed opgevoed.”

Zelf doet Crosby zijn best om, ondanks alle aandacht, met beide schaatsen op het ijs te blijven staan. Zijn best doen, de volgende wedstrijd winnen, het volgende niveau bereiken, dat zijn thema’s die hij aansnijdt bij interviews. ,,Je kunt niet zeggen: hier hebben we een nieuwe Wayne Gretzky”, aldus Crosby. ,,Niemand met een gezond verstand zou zichzelf onder die druk zetten. Daar zou je gek van worden.”

Waarnemers erkennen dat de verwachtingen wellicht te hooggespannen zijn voor een nieuwkomer die zijn eerste profwedstrijd nog moet spelen. ,,Doorgewinterde fans weten dat je niet te veel kunt verwachten van een 18-jarige eerstejaarsspeler, zelfs met Mario Lemieux als mentor”, zegt Boone. Maar als Crosby de druk aankan, prima, voegt hij er direct aan toe. ,,Ik denk dat hij de perfecte persoon is om de sport te vertegenwoordigen.”